Apeldoorn groeide in 2018 naar ruim 162.000 inwoners.

De groei naar ruim 162.000 inwoners laat zien, dat Apeldoorn voor veel mensen nog steeds een aantrekkelijke gemeente is om te wonen.

De vergrijzing zet in Apeldoorn ondertussen door. Op 1 januari jl. waren er ruim 33.700 Apeldoorners 65 jaar of ouder, 20,7% van de bevolking. Het aandeel van inwoners van 65 jaar of ouder groeit hiermee ligt. Het aantal 65-plussers in Apeldoorn zal naar verwachting nog groeien naar zo’n 47.400 in 2040.

De enorme groei van het aantal ouderen zal zorgen voor een grotere druk op voorzieningen waar ouderen gebruik van maken. Het gaat dan niet alleen om de zorg, maar ook die op het gebied van b.v. recreatie, vrije tijd en cultuur. Daarnaast is het autobezit onder ouderen van nu en in de toekomst hoger dan in het verleden en zijn ouderen onevenredig vaker betrokken bij ongevallen in het verkeer. Een ander aandachtspunt is de toenemende eenzaamheid onder ouderen.

Verder is het eigenwoningbezit onder ouderen nu en in de toekomst veel hoger dan in het verleden. De verhuisgeneigdheid onder ouderen is laag, ook wanneer zij minder mobiel en vitaal worden en de behoefte aan zorg toeneemt. Daardoor verschuift de verantwoordelijkheid voor de aanpassingsopgave van de woningcorporaties naar de oudere huiseigenaren zelf (bron: Planbureau voor de Leefomgeving). Tenslotte is van belang te beseffen, dat het komend decennium veel mensen komen te overlijden die in de jaren na WOII zijn geboren. Daardoor zullen zij een navenant aantal woningen achter laten. Dit zal consequenties hebben voor de Apeldoornse woningmarkt in die periode.

In 2018 groeide Apeldoorn verder naar 162.431 inwoners. In onderstaande tabel is te zien, dat dit met name kwam door het historisch hoge vestigingssaldo van 1.358. (Het vestigingsoverschot was hoger als in het recordjaar 1981: 1.145.) Door natuurlijke aanwas kwam de netto bevolkingsgroei in 2018 op 1.292.

De bevolkingsgroei werd mede mogelijk gemaakt door een toename van de woningvoorraad. Begin 2014 stonden er volgens het CBS 69.509 woningen in Apeldoorn. 5 jaar later (eind 2018) bedroeg dat 72.445. Dat is een netto groei van gemiddeld bijna 590 per jaar.

Vergeleken met Nederland als geheel kende Apeldoorn ligt hogere relatieve groei over de periode 2014 tot 2019: 3,1% tegen 2,7 % landelijk. Vergeleken met de andere grote gemeenten rondom Apeldoorn groeide Apeldoorn in deze periode alleen sneller dan Deventer: +1,5%. De andere grote gemeenten lieten alle een hogere groei zien: Arnhem +6,6%, Ede +4,6%, Nijmegen +5,0% en Zwolle +3,5%.

In 2018 was het vestigingssaldo van de 18-24 negatief: -41. Dit is een kentering in het licht van de groei van vorig jaar, toen liet deze categorie nog een positief vestigingssaldo van 142 zien. De stijging was historisch, omdat deze leeftijdsgroep jaren bekend stond als het ‘demografisch lek’ van Apeldoorn.

Apeldoorn is nog altijd aantrekkelijk als vestigingsplaats voor mensen met kinderen

Evenals in voorgaande jaren was het vestigingssaldo onder 25-39 jarigen (+553) en 0-17 jarigen (+354) het hoogst vergeleken met de andere leeftijdsgroepen. Op basis van deze cijfers mag worden geconcludeerd, dat Apeldoorn nog altijd aantrekkingskracht uitoefent op mensen met kinderen. In de onderstaande grafiek worden voor vijfjaarsperioden de vestigingssaldi van verschillende leeftijdsgroepen weergegeven. Het is goed te zien dat het vestigingssaldo van de 25-39 jarigen en jongste leeftijdsgroepen over de jaren flink is gegroeid. En ook heel duidelijk is de enorme afname van het negatieve vestigingssaldo van de 18-24 jarigen.

De culturele diversiteit neemt toe in Apeldoorn

Er wonen steeds meer mensen met een migratieachtergrond in Apeldoorn. Dat wil zeggen, mensen van wie minstens één van de ouders in het buitenland is geboren (definitie CBS).

In onderstaande tabel is te zien dat het aandeel Apeldoorners met een westerse migratie-achtergrond licht is gestegen van 8,0% in 2013 naar 8,3% in 2018. Het aandeel Apeldoorners met een niet-westerse migratieachtergrond steeg in dezelfde periode van 7,7% naar 8,8%

bron: BRP

Hieronder zijn de grootste herkomstgroepen van Apeldoorners met een migratieachtergrond weergegeven. De groep Apeldoorners met een Turkse achtergrond is nog altijd het grootst, gevolgd door die van Nederlands Indië en Duitsland.

De meeste van deze herkomstgroepen zijn tussen 2013 en 2018 gestegen in aantal, behalve de top 3. De groep Apeldoorners met een Syrische achtergrond is het meest gegroeid, van 59 in 2013 naar 835 in 2018.

bron: BRP

De ontgroening zette door, maar vertraagde de laatste jaren iets

Ten opzichte van 2012 waren er in 2018 ruim 1.300 0-12 jarigen minder in Apeldoorn. De afgelopen jaren is de daling van het aantal kinderen (ontgroening) in Apeldoorn echter iets vertraagd. In 2018 was het aantal 0-12 jarigen in Apeldoorn slechts 100 minder dan in 2017. De reden hiervan is het positieve vestigingssaldo de afgelopen jaren van deze leeftijdsgroep.

In onderstaande grafiek is te zien dat met name het aandeel 4-12 jarigen is afgenomen. Het aandeel 0-3 jarigen bleef net als het aandeel 13-17 jarigen nagenoeg gelijk.

In Apeldoorn wonen weer meer 20-ers

In de bovenstaande grafiek is te zien, dat zowel het aandeel 18-24 jarigen als 25-39 jarigen de afgelopen jaren iets is toegenomen. Ook dit komt mede door het positieve vestigingssaldo de afgelopen jaren.

Vergeleken met 10 jaar geleden woonden er op 1 januari 2018 in Apeldoorn zelfs zo’n 1.850 20-ers meer. Dat betekent dat de afgelopen jaren de ‘Jonge Vlucht’, zoals deze toen bekend stond omgebogen is naar ‘Jonge Vestiging’. De ‘Jonge Vlucht’ is overigens nog wel terug te zien in de leeftijdsopbouw van Apeldoorn. Er wonen nu ca. 3.100 30-ers minder dan 10 jaar geleden.

Net als bij de kinderen zagen we de afgelopen jaren bij de twintigers een toenemend vestigingssaldo. Ook bij deze groep is het niet ondenkbaar dat het aantal op zijn minst stabiel zal blijven.

De vergrijzing ging door: ruim 33.700 65 plussers op 1 januari 2019, 21% van de bevolking

Daarnaast wonen in Apeldoorn relatief veel ouderen. Tussen 2014 en 2018 is het absolute aantal 65 plussers in Apeldoorn gestegen met ruim 3.000 personen naar in totaal 33.701. Relatief gezien is het aandeel 65+ gestegen van 19,0% op 1 januari 2014 naar 21% op 1 januari 2019. Daarmee is Apeldoorn één van de meest vergrijsde grote gemeenten van Nederland. Het aandeel 65+ ligt ook ruim boven dat van heel Nederland, dat 18,5% bedroeg op 1 januari 2017.

Zoals de onderstaande grafiek laat zien is het vestigingssaldo van senioren beperkt, maar stijgt wel ligt. Daarnaast verschillen de beschikbare prognoses nauwelijks van elkaar als het gaat om de toekomstige ontwikkeling van het aantal ouderen. Daarom zijn de uitkomsten van de prognoses voor deze groep wel plausibel.

Het aantal 65-plussers in Apeldoorn zal volgens de beschikbare bevolkingsprognoses naar verwachting nog groeien naar zo’n 47.400 in 2040 (zie figuur hieronder). Dat is een toename van ca. 44% ten opzichte van 2018.

Maar er zijn verschillen in groeitempo tussen de oudere leeftijdsgroepen. Het verwachte aantal 65 t/m 74 jarigen voor 2040 is zo’n 21.000, bijna 11% meer dan nu. Dat van de 75 t/m 84 jarigen is ca. 18.000, een toename van ongeveer 80% t.o.v. 2018. En de verwachting is, dat het aantal 85-plussers in Apeldoorn groeit naar ruim 8.000 in 2040, zo’n 113% meer dan in 2018.