De openbare ruimte is de etalage en het fysieke bindweefsel van stad en dorp. Het geheel van wegen, paden en pleinen, beken, groen, natuur en water maken Apeldoorn tot een bereikbare, aangename en klimaatbestendige gemeente met een eigen identiteit. Functionaliteit, gebruikscomfort, veiligheid en belevingswaarde staan centraal bij de inrichting en het beheer van de openbare ruimte. Gezondheid, duurzaamheid en erfgoedbehoud zijn belangrijke randvoorwaarden.

Een geslaagde openbare ruimte verleidt tot beweging, verblijf en ontmoeting. Zij biedt ruimte aan bedrijvigheid en dynamiek, maar brengt ook rust en herkenbaarheid. Een plek waar alle Apeldoorners zich thuis voelen, ongeacht leeftijd, culturele achtergrond of beperking. En die wij graag uitnodigen om mee te denken en te doen bij inrichting, gebruik en beheer.

De openbare ruimte draagt bij aan veel economische en maatschappelijke baten. Meerwaarde wordt behaald door samenwerking met andere partijen, functies slim te combineren en de kansen voor integraliteit te benutten. Maar ook door verbinding met doelen als arbeidsparticipatie, zorg, gezondheid, voedsel en energie. Gezamenlijk meerwaarde bereiken, dáár gaat het om!  Zorgvuldig omgaan met waarden blijkt ook uit het thema dierenwelzijn dat onder dit programma valt.

Apeldoorn heeft 4 hoofddoelen in de openbare ruimte:

1. Op slimme, duurzame en innovatieve wijze bereikbaar zijn voor bewoners, bedrijven en bezoekers;
2. Versterkte groene en blauwe waarden van de Buitenstad;
3. Een duurzaam en toekomstbestendig beheer  met aandacht voor kwaliteit;
4. Zorg voor ecologische waarden en dierenwelzijn.

Versterken en verduurzamen bereikbaarheid
De Verkeersvisie 2016 bevat talrijke projecten om verkeer en vervoer te verbeteren en te verduurzamen. De fiets heeft daarin als duurzaam vervoermiddel een belangrijke rol. De gezinsstad, toeristisch Apeldoorn en de binnenstad hebben baat bij het verbeteren van de fietsroutes.  Wij zoeken kansen in de samenwerking met andere overheden en partijen om kostbare, maar voor ons belangrijke projecten te realiseren

Een duurzame en klimaatbestendige leefomgeving
Klimaatadaptatie en duurzaamheid vormen een leidraad bij het beheer en de ontwikkeling. Het gaat om de opgave om ons voor te bereiden op een veranderend klimaat. Dat vraagt om keuzes in het ruimtegebruik, zodat overvloedige neerslag niet tot overlast van overstromend rioolwater leidt. En op stenige plekken is vergroening nodig om hoge temperaturen te temperen. Duurzame doelen worden verder bereikt in een energiezuinige bedrijfsvoering, door het stimuleren van biodiversiteit en hergebruik van materialen. Het bekenprogramma is hierin een belangrijk onderdeel. Het versterkt zowel de identiteit van Apeldoorn en de binnenstad en helpt bij het opvangen van klimaatverandering.

Revitalisering van de openbare ruimte in oudere wijken
In de Doorbraaknota hebben wij de revitalisering van oudere wijken als één van de centrale thema’s genoemd. Het gaat hierbij met name om de woongebieden in wijken die in de periode 1960 tot 1980 zijn aangelegd. Revitalisering is een integrale gebiedsgerichte aanpak van de verouderde openbare ruimte, waar de reguliere onderhoudsmiddelen slechts beperkt in voorzien. Het doel hiervan is de woonomgeving op te leveren naar de inrichtingseisen en wensen van nu. Daarbij houden we rekening met toekomstige ontwikkelingen en sociale, duurzame en fysieke doelen. Ook hechten wij een groot belang aan betrokkenheid van bewoners en andere stakeholders.
Met name in De Maten zien wij dat nu ingrijpen nodig is om de wijk ook in de toekomst leefbaar te houden. Maar ook andere wijken kennen belangrijke aandachtspunten als versleten groen en verharding. Drie pilotprojecten zullen ons in 2018 en 2019 leren hoe deze opgave op slimme wijze opgepakt kan worden en onder welke voorwaarden en kosten (zie ook: nieuwe ontwikkelingen doelstelling 3.1).

Toekomstplan groen (motie groene blaadjes, voorjaarsnota 2016)
De groene kwaliteit van Apeldoorn heeft de laatste jaren onder druk gestaan. Dit blijkt bv uit de jaarlijkse burgerpeiling, waarin de bewoners de uitstraling van het groen een kleine 6,5 geven. Ook loopt het stadsrandenprogramma af per eind 2017, waardoor een belangrijke dekking vervalt.  In de MPB 2017-2020 hebben wij aangegeven een groenplan te maken dat ten doel heeft de groene kwaliteiten te versterken. Het gaat hierbij om drie invalshoeken:

1. de basis op orde door de vervanging van verouderd groen en het oplossen van knelpunten;
2. het verbeteren van de uitstraling door meer variatie in kleur, fleur en netheid;
3. een plan ter versterking van de groene kwaliteiten van Apeldoorn.

Een gezonde en inclusieve openbare ruimte
Spelen, bewegen en ontmoeten zijn belangrijk voor gezondheid en sociaal welbevinden. In de wijze waarop de openbare ruimte wordt georganiseerd en ingericht worden gebruikers hiertoe verleid en aangemoedigd. Vooral kinderen, mensen met een beperking en ouderen zijn belangrijke doelgroepen.