1.1 Uitvoeren recycleplan

Uitvoeren van het nieuwe recycleplan ‘recycleservice 2025’. Hierdoor worden vervolgstappen gezet naar minder restafval per persoon per jaar in 2025.

Toelichting

Een groot aantal delen uit het recycleplan 'Recycleservice 2025' is uitgevoerd. Denk daarbij aan het verhogen van de gratis grofvuil limiet van 300 naar 400 kilo, extra ondergrondse PMD containers en de eerste ondergrondse containers voor luierinzameling (5 stuks). De invoering van het zogenaamde omgekeerd inzamelen loopt volgens planning. In 2018 is in twee gebieden (Componistenkwartier en Rivierenkwartier en Woudhuis/Osseveld) het omgekeerd inzamelen ingevoerd. Dit is goed en soepel verlopen. Begin 2019 is de rest van Apeldoorn Zuid aan de beurt. Na de zomer 2019 starten we met de invoering in Apeldoorn Noord. De inzamelvoorzieningen worden goed gebruikt en de hoeveelheid restafval neemt sterk af. Was de gemiddelde hoeveelheid restafval per inwoner in 2017 nog 123 kilo, in 2018 was dat (op basis van voorlopige cijfers) nog maar 119 kilo. De verwachting is dat dit door de verdere uitrol van omgekeerd inzamelen nog verder zeer sterk zal dalen. Tijdig zal met college en raad worden gecommuniceerd over de voortgang mede in relatie tot de kostendekkendheid van de afvalbegroting. Dit is conform de afspraken bij de vaststelling van het recycleplan.

Om de risico's te beperken zijn we in 2018 in een klein gebied gestart en nemen telkens de ervaringen in de volgende fases mee. Ook houden we de kostenontwikkeling goed in de gaten, waarbij de voorziening huisvuilrechten als buffer dient. Hierdoor menen we de risico’s tot een minimum te kunnen beperken.

1.2 Voorlichting afvalscheiding

Zorgdragen dat de inwoners in Apeldoorn voldoende op de hoogte zijn van de mogelijkheden van betere afvalscheiding.

Toelichting

We zorgen ervoor dat onze inwoners op de hoogte zijn van de mogelijkheden van betere afvalscheiding. Communicatie hierover vindt op meerdere niveaus plaats. Met name bij de invoering van het nieuwe afvalsysteem (omgekeerd inzamelen) wordt veel en divers gecommuniceerd. In 2018 is gestart met de uitrol van de het nieuwe systeem in twee gebieden (totaal circa 6.000 laagbouw huishoudens). Hier is uiteraard uitvoerig over gecommuniceerd met meerdere nieuwsbrieven en informatieavonden en -middagen. Daarnaast werden veel vragen veelal telefonisch of per e-mail afgehandeld door zowel Circulus-Berkel als de gemeente. Inzet was en is dat iedereen moet kunnen meedoen met afvalscheiding. Daarom is er ook de recycleservice, waarbij één op één naar een passende oplossing wordt gezocht. Los van de uitrol van het omgekeerd inzamelen vindt ook reguliere communicatie plaats. Zo is er een kwartaalpagina met algemene informatie en uiteraard is de afvalvrij-app van Circulus-Berkel up to date. Zo nodig wordt ook Facebook ingezet om informatie te delen. Ook is Circulus-Berkel vanaf 2018 bereikbaar via WhatsApp. Er is tevens een aparte informatiebrochure (ook digitaal) beschikbaar over de wijze van gebruik van de PMD-container: wat mag er wel en vooral niet in?

1.3 Service op grondstoffen

Zorgdragen dat er voldoende en goed functionerende voorzieningen zijn om zo maximaal mogelijk afval te scheiden (service op grondstoffen aan huis maar ook voor mensen met een zorgindicatie);

Toelichting

Het is belangrijk dat onze inwoners hun grondstoffen goed kwijt kunnen. De inzamelmiddelen zijn per 1 januari 2018 aan Circulus-Berkel overgedragen. Alle restafvalcontainers zijn inmiddels vervangen door nieuwe exemplaren en de grondstofcontainers voor papier en GFT nagenoeg ook. Met de uitrol van het recycleplan (omgekeerd inzamelen) heeft een groot deel van de circa 6.000 huishoudens in laagbouw woningen in Rivierenkwartier, Componistenkwartier en Woudhuis/Osseveld een PMD container gekregen. Inwoners met een zorgindicatie helpen we waar nodig door het bieden van maatwerk of een bijdrage in de afvalstoffenheffing als zij medisch afval hebben (uitvoering Tribuut). Daarnaast is een aantal ondergrondse restafvalcontainers en een enkele ondergrondse luiercontainer in deze wijken toegevoegd. In 2019 zullen er meer ondergrondse restafvalcontainers en ondergrondse luiercontainers bijkomen in heel Apeldoorn. Om ook grip te krijgen en houden op het verkeerd gebruik van de bovengrondse en ondergrondse inzamellocaties is een project gestart met betrekking tot illegale bijplaatsingen, samen met collega's van team THOR en B&O. Het onderzoek hiernaar is afgerond en zal begin 2019 worden gepresenteerd. Daarnaast laat Circulus-Berkel steekproefsgewijs zogenaamde sorteeranalyses uitvoeren, waarmee we de samenstelling van wat wordt weggegooid goed kunnen monitoren.

In 2017 is het recycleplan vastgesteld en dit zal in de periode 2018-2020 uitgevoerd worden. De ambitie reikt verder maar de inzet is om in 2019/2020 of bij het halen van 80 kilo restafval per persoon per jaar een evaluatiemoment in te lassen. Met name om naar de houdbaarheid van het financiële systeem (diftar) te kijken. Het plan richt zich op recycling van het afval van huishoudens. Afgelopen jaar zijn we parallel aan het recycleplan ook aan de slag gegaan met de invulling van de circulaire economie in Apeldoorn (en de regio). In 2018 zal dit nog nadrukkelijker handen en voeten krijgen. Inzet is om dit zoveel mogelijk ‘hands on’ te doen. In huis (inkoop) maar ook daarbuiten. Wij willen als grote gemeente in onze regio het initiatief nemen waar het gaat om pilots die innovatief van karakter zijn. Voor 2018 is hiervoor eenmalig € 150.000 nodig.

Het afgelopen jaar zijn er op meerdere plekken initiatieven genomen op het gebied van circulariteit. Voorbeelden zijn het circulair inkopen van meubilair tot het circulair renoveren van de Maten. En van een regionaal textielsorteercentrum tot onderzoek naar een hogere verwaarding van de ingezamelde organische fractie (groente- en fruitafval zonder tuinafval (GF zonder T)). Verder zijn en worden initiatieven om tot meer uitwisseling van kennis te komen actief gevolgd en ondersteund. Ook is een aantal aanvragen voor Europese subsidies ingediend en gehonoreerd. Dit gebeurt onder meer in regionaal in Cleantech-verband. Niet alle geplande werkzaamheden konden in 2018 worden gerealiseerd. Een aantal projecten schuift daarom door naar 2019.

Cirkelwaarde
Als centrumgemeente van de Cleantech Regio is Apeldoorn nauw betrokken bij het initiatief Cirkelwaarde, één van de high impact-trajecten van de Cleantech Regio. Circulus-Berkel is trekker en er is een expertisecentrum in oprichting. Cirkelwaarde richt zich op het ‘toevoegen van waarde’ aan het restafval van huishoudelijke stromen om uiteindelijk de keten te kunnen sluiten. De materiaalstromen waar aandacht voor is zijn plastic, textiel, elektronica, organisch materiaal en luiers. Apeldoorn faciliteert het initiatief o.a. door de inzet van lobbycapaciteit ten behoeve van het verwerven van Europese gelden.
Daarnaast onderzoekt Apeldoorn de mogelijkheid om een elektronica hub te ontwikkelen op de Zwitsal. Jaarlijks wordt 5.000 ton elektronica ingezameld bij WEEE.nl. Dit is een bij de overheid geregistreerd collectief terugname systeem dat zorgdraagt voor de inname en recycling van e-waste. WEEE.nl is gevestigd in Apeldoorn. De bedoeling van de elektronica hub is om samen met Apeldoornse bedrijven en startups te kijken naar nieuwe mogelijkheden van het e-waste. Daarnaast gaan studenten onderzoek en experimenten doen naar ontmanteling en hergebruik van hoogwaardige grondstoffen. Ook is het de bedoeling om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt werkgelegenheid te bieden. Het doel is een steeds groter deel van het e-waste te hergebruiken voor nieuwe producten. De ambitie is om de elektronica hub onderdeel van het Zwitsal ecosysteem te laten zijn waar circulariteit, innovatiekracht en human capital gezamenlijk worden ingezet op het gebied van circulaire economie.

Duurzame bedrijfsvoering
Apeldoorn maakt ook werk van het verkleinen van de eigen ecologische voetafdruk door in te zetten op duurzame bedrijfsvoering. Een opdracht is verstrekt om in beeld te brengen wat de voetafdruk is en waar de kansen liggen op het gebied van o.a. circulaire inkoop, duurzaam vervoer maar ook de mogelijkheden binnen de secundaire arbeidsvoorwaarden (stimuleren van medewerkers om duurzaam te leven).

Onderzoek biomassa
In 2018 een onderzoek gestart naar de rol en mogelijkheden van biomassa op de scheidslijn tussen de energietransitie en circulariteit. Dit onderzoek is nog niet afgerond en wordt in 2019 door de OVIJ afgerond.

Om deze projecten in 2019 uit te kunnen voeren, hevelen wij een deel van het in 2018 voor circulariteit beschikbaar gestelde budget over naar 2019.

Wij willen ook na 2018 de samenwerking van het bedrijfsleven in AREA055 en het aanjagen vanuit de gemeente continueren. Daarnaast is voortzetting van de huidige samenwerking in de Cleantech Regio met het bedrijfdsleven, het onderwijs, de bewoners en overheden van belang om onze ambities te halen. Niet alleen voor het thema Cleantech werk, maar ook voor de energietransitie, klimaat en circulaire economie. Voor het continueren van de bijdrage in AREA055 en voortzetting van de aanjaagfunctie van de gemeente is vanaf 2019 structureel € 100.000 nodig. Voor het voortzetten van onze bijdrage aan de Cleantech Regio is vanaf 2020 structureel € 125.000 nodig.

Ondernemers, overheden, onderwijs en onderzoek hebben in 2018 één gemeenschappelijke Agenda Cleantech Regio gemaakt die door alle partners wordt omarmd. Hierin staan de ambities voor de Cleantech Regio voor de periode 2019-2023. Eind 2018 volgde de uitvoerings- en investeringsagenda, waarin staat welke partners welke thema’s oppakken en welke projecten bij gaan dragen aan de doelstellingen. Apeldoorn draagt bij aan de gezamenlijke doelstellingen doormiddel van concrete programma's en projecten. Twee thema’s krijgen topprioriteit: energietransitie en circulaire economie. Daarnaast is in 2018 de samenwerking tussen het bedrijfsleven in AREA055 verder geintensiveerd door gezamenlijke projecten en activiteiten op het gebied van duurzaamheid, innovatie en Human Capital. Tevens hebben we afspraken met het bedrijfsleven gemaakt om ook in 2019 hieraan vervolg te geven en aan de verdere invulling van de samenwerking in AREA055.

We hebben de gegevens tot met 2018 verwerkt, waarbij het voor Apeldoorn in 2018 nog om een voorlopige cijfer gaat. De landelijke cijfers zijn voor 2018 nog niet bekend. Huishoudelijk restafval in Apeldoorn is per inwoner veel lager dan het landelijk gemiddelde.